Dolandırılmadan, Kandırılmadan Melek Yatırım Yapmak

Şu ana kadar 100den fazla yatırım yaptım. 21 bin doları 50'ye katladım.

Yatırım bir maraton.

Bu koşuda yoruldum, düştüm, kalktım, yenilmedim, yoluma devam ettim.

Yatırım yaparken bir çok dolandırıcılığa şahit oldum. Burada bunları paylaşarak sizin de aynı hataları yapmanızı engellemeye çalışacağım.

Şirketlerin bir 'basmış oldukları hisse sayısı' oluyor, bir de 'basmakla yükümlü oldukları hisse sayısı' oluyor.

Bastıkları hisse üzerinden yatırım toplarken hisse fiyatını hisse sayısıyla çarpıp şirketin toplamına biçtiğiniz değeri hesaplarsanız yanlış yaparsınız.

Örnekle açıklayayım.

Şirket diyor ki "bizim 10milyon hissemiz var, ve tanesi 3 liradan hisse alabilirsiniz". 

Düz mantıkla siz de diyorsunuz ki "yılda 5 milyon kazanan bir şirket için 30milyon değerleme çok iyi".

Yalnız 'outstanding shares' dediğimiz basma yükümlülüğü bulunan 40milyon daha hisseleri varsa ve bundan haberiniz yoksa; aslında şirkete 150milyon değer biçmiş oluyorsunuz. 

Ve yılda 5 kazanan bir şirkete 150 değer biçmek, bu fiyattan yatırım yapmak istemezsiniz genelde. (Bu konuya P/E ratio deniliyor - ileride bunları da açıklayacağım bir yazı yazacağım).

Ben bir şirkette bu tongaya düştüm.

Siz de düşmeyin.

Bir diğer konu da şirketin hisselerinin dağılımı ve hangi fiyatlardan satın alınmış olduğu.

Şirketin ortaklarının benzer teşvikle hareket etmesi çok önemlidir.

Eğer şirketin yarısı şuanki fiyatın iki katı fiyatına alınmışsa bir ortak tarafından, bu durum şirketi çok büyümeye zorunlu tutabilir. 

Bu neden kötü?

Çünkü sizin için 2-3 kat getiri yeterken, şirketin yarısı(ve bu nedenle de kontrol eden çoğunluğu) şirket 5-10 kat büyümeden satılmayı, halka arzı engelleyecek birinin elinde. 

Belki şirket o noktaya geleyim diye aşırı stres altında batacak? Veya yatırımınız yıllarca o şirkette kilitli kalacak o taraf yüzünden.

Unutmayın, melek yatırımcılık likit olmayan bir yatırım şeklidir - ve bu durum hissedarların nasıl motivasyonları olduğunu çok önemli kılar.

Kurucu sürekli kendine çok ucuz fiyattan hisse mi satmış? Bu durumda daha pahalıdan giren yatırımcılar dolandırılmış kandırılmış hissedebilir haklı olarak. Ve kurucuyu atmak zorunda bile kalabilirler - tabii kontrol edici oy çoğunluğunu sağlayabilirlerse...

Kurucularla yatırımcılar böyle bir konuda davalık bile olabilir. Bu nedenle şirketin geçmişini ve 'cap table'ını yani hisse dağılımını çok iyi bilmeden bir işe yatırım yapmak istemezsiniz.

Yatırımla kalın 👋✌️