Trend Takibi vs Efsane Yatırımcı Olmak (ve Udemy'nin en büyük başarısı)

Ateşiniz sonsuza dek yansın!

Jay-Z bir söyleşisinde:

Trend mi olacaksınız Ralph Lauren mi, kendinize bu soruyu sormalısınız. Asıl soru bu

demişti ve o günden beri amaçlarıma ve yönüme hep bu "trend mi efsane mi" filtresi ile baktım.

Bazen sadece trend olan şeyleri takip edesi geliyor insanın. Ama asıl etkili olan sonsuza dek geçerli şeyleri yol gösterici olarak görmek. Ve sonsuzluktan pay almak. Onun bir parçası olmak.

Mesela Corona döneminde insanlar eve kapandı diye online eğitim ve oyunlara yatırım yapanlar oldu. Ama Corona'nın ne kadar süreceği belli değildi ve o dönemki online'a yönelişin toplumsal olarak sürdürülebilir olmayabileceği belliydi.

Yani Corona bir trenddi, gelip geçiçi birşeydi ve insanlar gene de sanki kesin bir kayma olmuş gibi yatırım yaptılar. Zaten trend olmasa bile bir kayma gerçekleştikten sonra ortaya çıkan şirketler çok geç kalmış oluyorlar genelde. Asıl parayı o kayma olacakmış gibi yıllardır hazırlanan şirketler kazanıyor. Bu da ayrı bir mevzu.

Konuya dönecek olursak online eğitim insanları bunalttı ve bu trend söndü. O dönemin trend takipçileri zarar ettiler.

Peki amaç ne olmalı, ve nasıl efsane yatırımlar yapılır?

Bir hisseyi sonsuza kadar elinizde tutmayacaksanız 10 dk bile tutmayın diyor Warren Buffett.

Tabii burda biraz mübalağa var ama bir ideal olarak bize çok şey anlatıyor bu söz.

Bir şirketin temelleri sağlam değilse, gittiği yön zaman ve mekandan bağımsız, sonsuza dek varolacakmış gibi düşündüren bir şirket değilse o şirkete yatırım yapmaktan kaçıyor Warren Buffett.

Örneğin Meta'nın misyonu "To make the world more open and connected" -- dünyayı daha aydınlık ve sıkı-bağlı yapmak bitip gidecek bir misyon değil. Her zaman insanlar sevdiklerine daha da yakın olmak isteyecek ve her zaman aydınlık iyidir ;)

Tabii sadece misyona bakmak yeterli değil; ama efsane olmak derken neyi kastettiğimizi anlamışsınızdır.

Eski Facebook Ofisindeki Propaganda Posterlerinden

"Bu şirket o kadar müthiş ki(takım, finansalları, misyonu, vizyonu, iş bitiriciliği, işleyişleri) ben bunun bir parçası olmalıyım" -- ben bu tip bir bakış açısıyla yaklaşıyorum.

Örneğin depresyonu kökünden çözebilecek bir yöntem geliştiren bir şirkete çok heyecanla yatırım yaptım. Çünkü depresyonu insanlığın geleceğinden söküp attığımızı bir düşünsenize? İnanılmaz büyük bir amaç.

Ve amaç eğer yeterince büyükse olasılıklar sizin aleyhinize de olsa onu yapmalısınız.

Gelip geçici birşeylere kapılmamak için şu dünyada neyin gelip geçici neyin kalıcı olduğunu da bilmek gerekiyor. Bu konuda çok şey yazılır, işin felsefi kısmına ve ruhaniyetine derinlemesine girmek istemiyorum ama bir cümlede kendi felsefemi özetleyecek olursam: iyilik kalıcıdır ve bir insan olarak ben diğer insanların hayatındaki iyi etkilerimin toplamını maksimize etmeye çalışıyorum.

Mesela Udemy'de geliştirdiğim bazı özellikler hala 50 milyondan fazla insanın hayatına dokunuyor

Udemy Ders Akışı’nın(Feed) ilk versiyonunu geliştirmiştim.

Kalıcı gruplamalı, akıllı bir bildirim sistemi geliştirmiştim.

Ve bu bana inanılmaz haz veriyor. Udemy'de wishlist özelliği kalıcı oldu ve milyonlarca insan bundan fayda sağladı. Bunu bilmek bile bana sonsuzluğa bir adım daha yaklaşmışım gibi bir his veriyor ve bu duygu kelimelere sığacak bir şey değil.

Bildirimler, not alma, ders akışı(feed) gibi özellikler de geliştirmiştim ve bir kısmı yaşıyor bir kısmı öldü.

Aslında burda hangilerinin öleceğini de kestiremezdim - ben elimden geleni yaptım - online eğitimin çok büyük olacağına inanmıştım, öyle de oldu, kalıcı olan online eğitim oldu belki de. Udemy de sonuçta batabilir -- ama Udemy'den önce internet üzerinden içerik satılması gibi bir şey yoktu. Bu kesinlikle kalıcı oldu diyebiliriz :)

Hatta Udemy'nin ilk yatırımcısı Keith Rabois(o olmasaydı Udemy olmazdı) -- 3. buluşmada nihayet çek yazdıktan sonra Eren'e verirken

“İnternette içerik satamazsınız, iş modeliniz yanlış, ama siz vazgeçmiyorsunuz, buna güveniyorum, bir yolunu bulursunuz”

deyip check'i veriyor.

Udemy hikayesinde 1000 yıl sonra bile kalıcı olacak hatırlanacak bir şey varsa o da bireylerin dijital paket ürün için para vermeye ilk defa başlamış olması olabilir :)

Tüm yazıyı bir cümlede özetlemek gerekirse; yatırım yaparken trendlere değil kalıcı faktörlere bakarsak ancak o zaman efsane bir yatırımcı olabiliriz.

Trend takip etmek bizi de bir trend yapar, alevimiz hızlı yanar ve söner.